گاماج جبهه آزادی ملی آذربایجان جنوبی
هاکوب وارتانیان معاون وزیر امور مناطق ارمنستان، اعلام کرد این وزارتخانه برای مذاکرات دو جانبه برای تمدید مدت قرارداد ظرفیت تبادل سوخت گاز و انرژی برق میان ارمنستان و ایران و افزایش ظرفیت آن به تهران عزیمت کرده است. موعد این قرارداد در سال ۲۰۲۶ به اتمام خواهد رسید.
ارمنستان از ایران سوخت گاز وارد کرده و در مقابل برق به ایران صادر می کند. مقدار گاز وارداتی از ایران ۱۵ در صد احتیاج ارمنسنان است. عمده تامین کننده گاز ارمنستان روسیه می باشد. در صورت تجهیز این خط لوله گاز و افزایش فشار می توان میزان گاز وارداتی از ایران را به پنج برابر افزایش داد. استان های شمالی ایران نیز احتیاج مبرم به برق تولیدی ارمنستان را دارند.
مه هر گریگوریان معاون نخست وزیر ارمنستان نیز تابستان سال ۲۰۱۹میلادی در نشست مشترک کمیسیون اقتصادی دو کشور در تهران شرکت کرده و آمادگی ارمنستان را برای افزایش صادرات انرژی برق به ایران اعلام کرده است. طرفین تاکید کرده اند که مفاد قرارداد گاز در مقابل برق را می توان افزایش داد. احداث نیروگاه آبی بر روی رودخانه ارس نیز یکی دیگر از پروژه هایی است که در حضور معاون نخست وزیر ارمنستان در تهران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. انرژی برق تولید شده در نیروگاه مشترک نیز به ایران فروخته خواهد شد.
قرارداد گاز در مقابل برق در سال ۲۰۰۴ میلادی میان دو کشور به امضا رسیده است. در اولین مرحله لوله گاز بطور چهل کیلومتر از مرز ایران به شهرستان کاجاران کشیده شده و سپس بطول ۱۸۷ کیلومتر به شهرستان آرارات رسیده است. شرکت‌های های روس گاز کرد و بانک صادرات ایران در این پروژه سرمایه گذاری کرده اند.
لازم به ذکر است ایران از پشتیبانان اصلی ارمنستان در منطقه قفقاز جنوبی است. دولت ارمنستان ضمن ادعاهای واهی ارضی بر بخشی از خاک ترکیه به مدت ۳۰ سال حدود ۲۰ درصد خاک آذربایجان شمالی را در اشغال داشت. بخش اعظم این اشغال در سال ۲۰۲۰ با عملیات نظامی آذربایجان پایان یافت.
