کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل از مقامات ایران خواست به جای توسل به زور و بازداشت و سرکوب تظاهرکنندگان، توجه خود را به اقدامات فوری برای رفع کمبود مزمن آب در الاحواز(خوزستان) معطوف کند.
کمیسر عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر روز جمعه ۲۳ ژوئیه از بازداشتهای گسترده، درگیری، تیراندازی به معترضان و مرگ و جراحت شماری از حاضران در تجمعهای الاحواز ابراز نگرانی کرد. میشل باچله گفت: «تأثیر بحران ویرانگر آب در زندگی، سلامتی و شکوفایی مردم الاحواز باید مورد توجه دولت قرار گیرد، نه اعتراضات مردمی که سالها از نیازهایشان غفلت شده است.»
خانم باچله تاکید کرده که “آب یک حق است” اما مسئولان ایران به جای توجه به خواستهای قانونی شهروندان، هم و غم خود را روی سرکوب افرادی گذاشتهاند که چنین حقی را میطلبند: «شرایط بیآبی فاجعه بار است و همه ساله تشدید شده است. متصدیان امر باید این وضع را دریابند و برای آن چارهای بجویند وگرنه تیراندازی و دستگیری فقط خشم و استیصال معترضان را تقویت میکند.»
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل یادآور شده که وقتی معترضان مجروح از ترس دستگیری به بیمارستان مراجعه نمیکنند، میتوان پی برد که وضع چقدر وخیم است. او تاکید کرده که طبق قوانین حقوق بشری بینالمللی، مقامات هر کشور وظیفه دارند تنها زمانی در تقابل با اعتراضات به زور متوسل شوند که هیچ چاره دیگری نداشته باشند؛ ضمن آن که توسل به قهر باید متناسب با واقعه باشد.
میشل باچله با اشاره به سخنان اخیر روحانی که اعتراض در چارچوب قانون را حق مردم دانسته، افزوده است: «ایران به طور کلی و فارغ از فضای شبکههای مجازی، فاقد بسترها و مجاری موثر برای بیان نارضایتیهای اجتماعی است. فقدان فرایندهای مشارکتی و کمبود رسانههای آزاد نیز موجب میشود که افکار عمومی از واقعیات آگاهی نیابد و معترضان از سوی مسئولان دولتی انگ تجزیه طلب و اغتشاشگر بخورند.»
خانم باچله افزوده که حکومت ایران باید در رویکرد توسل به زور در برابر نارضایتیها تجدید نظر کند: «لازم است به نیروهای امنیتی دستورالعملهایی برای رعایت استانداردهای بینالمللی داده شود. همچنین ضروری است گامهای فوری برای کاهش بحران و تامین دراز مدت حقابه مردم الاحواز برداشته شود. سیاستگذاریها باید در مشورت با آسیب دیدگان انجام گیرند و اوضاع اسفناک اقتصادی و اجتماعی استان – که فراتر از بحران آب است – جدی گرفته شود… برای تغییر رویکرد هیچگاه دیر نیست.»
مجمع عمومی سازمان ملل، حق دسترسی به آب آشامیدنی سالم را در چارچوب حق سطح مناسب زندگی و حق سلامتی، جزو حقوق اساسی و ضروری هر فرد میشناسد. میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ICESCR) که از سوی ایران نیز امضا شده، حق آب را برای همگان، بدون هیچ تبعیض و شرطی به رسمیت میشناسد.
ایران همچنین عضو کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی است و کشورهای امضا کننده این میثاق، متعهد شدهاند که به حق آزادی بیان و اجتماعات مسالمتآمیز احترام بگذارند. طبق قوانین بینالمللی، از سلاح گرم تنها برای دفاع در مقابل خطر فوری جانی باید استفاده کرد؛ در غیر این صورت توسل به سلاحهای مرگبار مجاز نیست.
الاحواز با ۵ میلیون نفر جمعیت که بخش بزرگی از آن عرب هستند، قبلا پرآب ترین بخش ایران بوده اما طی سالیان متمادی سوءمدیریتاز جمله انحراف مسیر آب به مناطق دیگر(فارس نشین) و خشکسالیهای سراسری، با بحران آب روبروست. سدسازی روی رودخانههای کرخه، مارون و زهره باعث شد که تالاب هورالعظیم خشک شود و دامداری و کشاورزی و معاش روستاییان الاحواز به سراشیبی بیفتد.
اعتراضات در شهرهای الاحواز با شعار هایی چون “من تشنهام” یا “آب حق من است” از هشت روز قبل شروع شده است. مرگ دستکم ۹ نفر از جمله دو نوجوان در تظاهرات شبانه تایید و محرز شده و دهها نفر نیز بازداشت شدهاند.
منبع: دویچه وله