صفحه اصلی / مقالات / «روز ملی شعر و ادب ایران» كه به «روز شعر و ادب فارسی» تبدیل شد! – مهندس حسن راشدی

«روز ملی شعر و ادب ایران» كه به «روز شعر و ادب فارسی» تبدیل شد! – مهندس حسن راشدی

روز ۲۷ شهریور سال ۱۳۶۷، روز خاموشی استاد شهریار، شهریار سخن ایران و آذربایجان است. شاعری كه شعر تُركی «حیدر بابایه سلام» اش به نوشته بسیاری از مطبوعات (روزنامه ” ایران ” شنبه ۲۱ شهریور ۱۳۸۳ شماره ۲۹۰۹) به بیش از ۹۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است و از این منظر است كه استاد شهریار شناخته شده ترین شاعر  آذربایجانی در دنیا بخصوص در بین كشورهای تُرک زبان است.

در سال ۱۳۸۱ به پیشنهاد نماینده آذربایجانی مجلس شورای اسلامی و تصویب شورای انقلاب فرهنگی، به پاس گرامیداشت یاد و خاطره استاد شهریار و تحكیم مودّت و دوستی بین اقشار مختلف جامعه، روز بیست و هفتم شهریور ماه،  « روز ملّی شعر و ادب ایران» نامگذاری شد.

انتخاب چنین روزی به این نام هم بی دلیل نبود، چرا كه اشعار فارسی شهریار چون، “علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را”، “آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا”، “ای وای مادرم”، “پیام به انیشتین” و دیگر اشعار استاد به عنوان شاعر معاصر، مشهور خاص و عامّ، و خود وی مورد احترام قریب باتفاق جامعه ایران با زبانها و فرهنگهای گوناگون بود.

این نامگذاری بجا، استاد شهریار را به سمبل دوستی و اخوت بین ملل و اقوام كشور بخصوص به عنوان نماد و نماینده بارز ادب و فرهنگ تُركی آذربایجانی و فارسی كشور كه سخنگویان این دو زبان اكثریت جمعیت كشور را تشكیل میدادند تبدیل كرد.

از طرفی شهریار، با اشعار تُركی اش، بخصوص با منظومه “حیدر بابایه سلام”اش به محبوب ترین شاعر آذربایجانی و مشهورترین آن در جهان تبدیل شده بود كه منظومه “حیدر بابا” به عنوان شاهكار ادبی كم نظیر، توجه ادب دوستان دنیا را به خود جلب كرده و در اكثر دانشگاه های جهان از جمله دانشگاه ” كلمبیا ” در ایالات متحده آمریكا مورد بحث رساله دكترا قرار گرفته بود (روزنامه ” ایران ” شنبه ۲۱ شهریور ۱۳۸۳ شماره ۲۹۰۹) .

این اتفاق خوب یعنی نامیدن روز ۲۷ شهریور به نام ” روز ملّی شعر و ادب ایران” با استقبال اكثریت جامعه چند زبانی و چند فرهنگی ایران مواجه گردید.

با نامیده شدن روز ۲۷ شهریور به عنوان  روز ملّی شعر و ادب ایران كه معنا و مفهوم روز شعر و ادب همه زبانها و فرهنگهای كشور چون تركی، فارسی، كردی، عربی، تركمنی، بلوچی و غیره را می رساند، رضایت سخنگویان همه زبانها و فرهنگهای غنی كشورمان را فراهم آورد.

لاكن چند صباحی از این تصویب نگذشته بود كه صداهای مخالف و آنهایی كه ایران را مساوی فارس می دانستند بلند شد و زبان به اعتراض گشودند، چرا كه شاعری كه روز وفات او به عنوان “روز ملّی شعر و ادب ایران” نامیده شده بود شاعری بود كه علاوه بر دیوان سه جلدی و قطورش كه به زبان فارسی سروده بود و مشهورترین شاعر معاصر در بین اقشار مختلف جامعه ایران از فارس و غیر فارس بود، دیوان كوچكی هم داشت كه به زبان مادری اش یعنی به زبان تُركی آذربایجانی كه نزدیک به نصف جمعیت كشور به آن زبان صحبت میكردند سروده بود و اتفاقاً در بین این دیوان كوچكش هم منظومه حیدر بابایش جهانی شده بود، یعنی شهریار جهانی شده بود با حیدر بابایش !

گناه بزرگ شهریار هم همین بود؛ جهانی شدن شهریار با سروده غیر فارسی اش مورد خشم و غضب شوونیسم شده بود. از نظر شوونیسم كسی حق سرودن اشعار غیر فارسی در ایران ندارد؛ اگر هم اشعار غیر فارسی بسراید حقّ مشهور شدن در ایران و جهان ندارد؛ و شهریار هم دچار چنین خشمی شد! بهاء‌الدین خرمشاهی ـ پژوهشگر ـ از انتخاب شهریار ابراز نگرانی كرده بود كه “این انتخاب ممكن است حركت‏های پان‌تركیسم را موجب شود و علیه مسائل ملی ما باشد!”

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *