وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا چهارشنبه ۱۳مارس ۲۰۱۹ سی و چهارمین گزارش سالانه خود مربوط به سال ۲۰۱۸ درباره نقض حقوق بشر در نزدیک به ۲۰۰ کشور جهان از جمله ایران را منتشر کرد.
این گزارش و در بخش مربوط به ایران بیشتر به اقدامات ضد حقوق بشری مقامات ایران پرداخته است.
در این گزارش درباره اوضاع حقوق بشر در ایران آمده است که «دولت ایران به طور غیر قابل قبولی گروههای اقلیتهای اثنیکی از جمله ترکهای آذریجانی٬ کُردها، عربهای اهوازی و بلوچها را هدف آماج بازداشتهای گسترده، مخفیانه، طولانی مدت و شکنجههای جسمی قرار داده است».
کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد در چارچوب گزارش کمیته بازنگری مربوط به سال ۲۰۱۶ درباره ایران گفت:« تبعیض در سطح گستردهای علیه کودکان اقلیتهای اثنیکی» اعمال میشود و علاوه بر آن «دستگیریهای سازمانیافته، بازداشتهای گسترده، زندان، قتل، شکنجه و اعدام از سوی دستگاههای امنیتی و قضایی رژیم ایران علیه گروههای اثنیکی صورت میگیرد.
در متن این گزارش همچنین آمده است که گروههای اقلیتهای اتنیکی موارد تبعیض سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در ایران به ویژه عدم دسترسی آنها به منابع اقتصادی، محرومیت از اجازه کسب و کار، عدم پذیرش از سوی مراکز دانشگاهی و عدم بهرمندی از فرصتهای یکسان برای کار و فعالیت و همچنین عدم صدور مجوز برای نشر کتاب و نداشتن حق مسکن و مالکیت زمین را گزارش کردهاند.
در این گزارش همچنین به نقض گسترده مشترک در میان اقلیتهای اتنیکی اشاره شده است، به ویژه که این موارد نقض حقوق بشر در میان اقلیتهای اتنیکی چون عربهای اهوازی، ترکهای آذربایجانی و لُرها مشترک بوده و آن اینکه دولت با سوء مدیریت خود منابع زیست محیطی به ویژه منابع آبی را به نفع بزرگ پیمانکاران رانتخوار وابسته به سپاه پاسداران مصادره و تخریب کرده است.
در این گزارش آمده است بنا به گزارشهای رسانههای بین المللی و گروههای فعالان حقوق بشری، عملکردهای نادرست دستگاههای رژیم در سوءمدیریت منابع زیست محیطی و آبی، زیستگاههای بومی که زندگی و رفاه کشاورزان و دیگر افراد بر آن استوار است را به نابودی کشانده است که این خود موجب مهاجرت اجباری تعداد زیادی از مردم پیرامون به حاشیه شهرها و رواج بیکاری و فقر در میان آنها شده است.
در این گزارش همچنین آمده است که دولت ایران در طول سال ۲۰۱۸ تظاهرات مردمی در اعتراض به نابودی محیط زیست در این کشور که تا حدود زیادی مشخصه کنشهای جامعه اقلیتهای اثنیکی است را به شدت سرکوب کرده است.
بنا به گزارش رسانههای بین المللی دولت ایران در ژوئیه سال گذشته تظاهرات در اعتراض علیه بی آبی در شهر خرمشهر(محمره) واقع در جنوب غرب ايران را به شدت سرکوب کرده است و در این راستا دستکم ۴ تن از تظاهرکنندگان را زیر آتش گلوله ماموران امنیتی کشته و صدها تن دیگر از معترضان را دستگیر، بازداشت و شکنجه کرده است.
در این گزارش همچنین آمده است که «قانون مربوط به تفتیش عقاید و پیروی از مفهوم ولایت فقیه» که در اسلام سنی وجود ندارد، توانایی مسلمانان اهل سنت که اغلب آنها از بلوچها، عربهای اهوازی و کُردها هستند را برای پیوستن به جریان زندگی مدنی و فعالیت در زمینهای مشخصی تضعیف میکند.
در همین رابطه مایک پمپئو٬ وزیر خارجه ایالات متحده روز چهارشنبه ۲۲ اسفند به مناسبت انتشار گزارش سالانه این وزارتخانه درباره وضعیت حقوق بشر جهان گفت، سال گذشته در جریان اعتراضات مردم در شهرهای مختلف ایران دهها نفر کشته و هزاران نفر بازداشت شدند.