تدریس کتاب «تاریخ مشترک تورک» که با تصمیم سران دولتهای شورای تورک تهیهشده در جمهوریها و کشورهای تورک شروع گردید.
کتاب «تاریخ مشترک تورک» را ۳۰ هزار دانشآموز در ترکیه، ۱۵ هزار دانشآموز در قزاقستان، ۱۰ هزار دانشآموز در آذربایجانشمالی بهعنوان «درس انتخابی» خواهند خواند.
گزارشها حاکی از این است که؛ با تصمیم سران دولتهای عضو شورای همکاری کشورهای تورک (شورای تورک)، کتاب درسی «تاریخ مشترک تورک» بهعنوان درس انتخابی در ترکیه، قزاقستان و آذربایجان آموزش داده خواهد شد.
این کتاب که تحریر و آموزش آن در اجلاس سران شورای تورک در ۲۳ آگوست ۲۰۱۲ در بیشکک پایتخت قرقیزستان تصمیمگیری شد، توسط آکادمی بینالمللی تورک تهیهشده است.
این کتاب که توسط رئیس آکادمی بینالمللی تورک پروفسور دکتر دارخان خیدیرعلی و رئیس مرکز ملی باستانشناسی آکادمی علوم ازبکستان دکتر غیب الله بابایار نوشتهشده و توسط وزارتخانههای آموزشوپرورش کشورهای عضو تأییدشده است، در برنامه درسی کلاس هشتم در مناطق آزمایشی گنجاندهشده است.
در این کتاب که از قدیمیترین دوران تا سده پانزدهم را شامل میشود، اطلاعاتی مانند اهمیت تورکها در تاریخ جهان، معنای نام «تورک»، مناطقی که تورکها در آن زندگی میکنند، مهاجرت قبایل تورک جای دارد.
در این کتاب، تاریخ امپراتوریهای مانند ساکا، هون، گؤکتورک، آوار، خزر، تورکئش، اویقور، قرقیز و دولتهایی مانند قارلوقها، اوغوزها، قاراخانلیها، غزنویها، سلجوقیها، اتابکان آذربایجان، خوارزمشاهیها توضیح داده شده است.
این کتاب که شامل تاریخ دولتهای آلتین اوردا، ایلخانلی، مملوک، عثمانی، تیموری، قاراقویونلو و آق قویونلو نیز هست، حاوی اطلاعاتی درباره حماسه های مشترک، ارزشهای معنوی و بازی های ملی ترکها است.
در این کتاب حاوی عکس ها و نقشه های بسیاری نیز است و وقایع مهم تاریخ ترکیه بصورت کرونولوژیک ارائه شده است.
رئیس آکادمی بینالمللی تورک دکتر دارخان خیدیرعلی گفت که کتاب درسی «تاریخ مشترک تورک» از منظر ایجاد شعور تاریخ مشترک به جوانان جهان تورک از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
خیدیرعلی با بیان اینکه هم اکنون این کتاب در مناطق آزمایشی تدریس شده و در آینده همه دانشآموزان جهان تورک این دوره را طی خواهند کرد، افزود:
«در این کتاب بیشتر از اینکه به جنگهای رخ داده بین کشورهای تورک در تاریخ پرداخته شود، خدمات تورکها به تاریخ جهان و بشریت برجسته شده است. دانشآموزانی که این کتاب را می خوانند. به طور کلی جواب سئوالاتی مانند بطور کلی دنیای تورک چیست، نکات مشترک ما چیست را دریافت خواهد کرد.»
خیدیرعلی با تشریح برنامه های دیگر برای کتاب های درسی مشترک، گفت:
«ما قصد داریم کتاب های کتاب های درسی ادبیات مشترک و جغرافیای مشترک را تهیه کنیم. تاریخ مشترک، شعور مشترک را به ما القا می کند، جغرافیای مشترک به ما حس اتحاد مکانی تزریق میکند. در ادبیات مشترک، یک زبان مشترک کلید تمدن مشترک ما خواهد بود. دانشجویی که درس های تاریخ، جغرافیا و ادبیات مشترک را میگیرد، هویت تورکی و مفهوم دنیای تورک را از این کتابها فرا خواهد گرفت. این یک گام اساسی برای وحدت دنیای تورک است.»
نویسنده دیگر کتاب، دکتر غیب الله بابایار اظهار داشت: «با آموزش تاریخ ملی مشترک به نسل جوان در جهان تورک، مفهوم وحدت تاریخی در بین کلیه جوامع تورک قوت خواهد گرفت.»
بابایار با بیان اینکه جوانان با مطالعه این کتاب خواهند آموخت که اجدادشان در تاریخ چه نقشی داشته اند و چه سهمی در تمدن داشته اند، توضیح داد:
«این کتاب همچنین مدارا و تلورانس دولتهای تورک را نسبت به سایر ملل و ادیان توضیح می دهد. این کتاب کمک خواهد کرد که یک نسل دارای شعور ملی همراه با تسامح و مدارا پرورش یابد.»